Kwaliteitsafspraken

Inleiding

De UT heeft daarbij gekozen voor een programmatische aanpak en plannen uitgewerkt binnen vijf instellingsbrede programma’s: Community building, Learning facilities, Teaching professionalisation, Global citizens en Talent development. Deze programma’s zijn gerelateerd aan de zes kwaliteitsthema’s, zoals vastgesteld door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), op basis van de Gemeenschappelijke Agenda Hoger Onderwijs van de LSVb, ISO, VH en UNL.

De kwaliteitsafspraken van de UT zijn in 2018 ontwikkeld en via een bottom-up werkwijze tot stand gekomen. Iedere faculteit heeft binnen de vijf UT programma’s plannen opgesteld waarin zij beschrijft hoe de studievoorschotmiddelen worden aangewend voor de verbetering van de onderwijskwaliteit. Zij hebben de plannen met financiële kadering in 2019 geconcretiseerd voor de jaren 2019, 2020 en 2021. Bij deze concretiseringslag zijn tevens de lange termijn ambities en de bijbehorende financiële doorkijk voor de jaren 2022 tot en met 2024 opgegeven.

De plannen van de UT zijn in 2019 beoordeeld door een panel van experts dat benoemd is door de NVAO. De uitkomst van die beoordeling was positief waarmee de UT de studievoorschotmiddelen kreeg toegekend. Het panel constateerde onder andere dat plannen gedetailleerd uitgewerkt en goed navolgbaar zijn. Het panel was ook positief over de wijze waarop alle interne belanghebbenden op alle niveaus intensief en vanaf de eerste aanzet betrokken zijn geweest bij de totstandkoming van de plannen. In het bijzonder had het panel waardering voor de inzet van de studenten hierbij. Verder sprak het panel uit vertrouwen te hebben in het bestuursmodel en de monitoringsinstrumenten en dat deze toereikend zijn om zicht te houden op de voortgang van de kwaliteitsafspraken en tijdig bij te kunnen sturen (Adviesrapport planbeoordeling kwaliteitsafspraken, 28 januari 2020 NVAO).

De studievoorschotmiddelen worden jaarlijks vastgesteld, gelijk met de vaststelling van de Rijksbijdrage. Faculteiten en diensten hebben in hun jaarcyclus hun plannen voor de besteding van WSV-middelen specifiek uitgewerkt, als onderdeel van hun jaarplan. In de reguliere P&C-cyclus worden deze jaarlijks vastgesteld. Studenten zijn nauw betrokken bij dit proces; vanuit zowel formele medezeggenschap en vanuit specifieke studentgeledingen die zijn ingesteld voor besteding studievoorschotmiddelen. De universiteitsraad heeft ingestemd met het plan voor instellingsbrede maatregelen en stelt deze eveneens in haar jaarlijkse P&C cyclus vast. Studenten zijn hier als lid van de universiteitsraad bij betrokken. Daarnaast worden de centrale maatregelen jaarlijks geëvalueerd in gesprek tussen de rector met een brede afvaardiging van studenten.

In 2022 heeft de UT een interne tussenevaluatie uitgevoerd (met data tot en met 2021) op zes vooraf vastgestelde indicatoren gericht op de impact van de kwaliteitsgelden. De indicatoren zijn centraal gedefinieerd en vertegenwoordigen studenttevredenheid (UT-scores gebaseerd op Nationale Studenten Enquête), UT-student-staf-ratio, % medewerkers met Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) en het % studiesucces. Alle indicatoren laten een lichte toename in tevredenheid zien: NSE-scores laten zien dat studenten iets meer tevreden zijn over meer de studiefaciliteiten; het % medewerkers dat een BKO heeft afgerond is toegenomen; het bachelor succes is de laatste jaren stabiel; de student-staf ratio is afgenomen, wat een positief teken is omdat dit de studie-intensiteit ten goede komt. Hoewel de scores een positief verschil laten zien, zijn op basis van deze scores geen conclusies over de impact van WSV-middelen te trekken. De indicatoren zijn gedefinieerd op centraal UT-niveau in plaats van op planniveau en de universiteit heeft meer geïnvesteerd dan alleen het WSV-budget in aspecten van onderwijskwaliteit. Positieve scores kunnen dus niet alleen worden toegekend aan de investering van WSV-gelden.

In het najaar van 2022 heeft de NVAO een tussenbeoordeling uitgevoerd conform Protocol Beoordeling kwaliteitsafspraken hoger onderwijs (mei 2018). Deze was gericht op de verwezenlijking van het plan tot en met 2021. De NVAO heeft voor de beoordeling gebruik gemaakt van het jaarverslag 2021 en een reflectie van de medezeggenschap. De NVAO heeft geconcludeerd dat UT voldoende voortgang heeft geboekt met de verwezenlijking van haar voornemens, rekening houdend met de gepleegde inspanningen en de omgang met onvoorziene omstandigheden. Ook heeft zij vast kunnen stellen dat de medezeggenschap en andere relevante belanghebbenden zijn betrokken gedurende de uitvoering van het plan.

In 2022 vielen de studievoorschotmiddelen hoger uit dan in 2019 was gepland. De extra middelen zijn naar rato van het aantal studenten verdeeld over de faculteiten en diensten. De hogere allocatie is ten goede gekomen van de bestaande plannen. In de jaarlijkse cyclus hebben de faculteitsraden meegedacht en ingestemd met de uitgewerkte facultaire plannen. In 2023 heeft de UT ruim M€ 8,5 aan studievoorschotmiddelen ontvangen. De middelen zijn intern verdeeld en door faculteiten en diensten besteed aan maatregelen ter versterking van het onderwijs. Hieronder is de verantwoording van de kwaliteitsafspraken in 2023 opgenomen. Per OCW thema is aangegeven in hoeverre maatregelen in relatie tot het UT-programma zijn gerealiseerd.

Onderwijsdifferentiatie

In 2023 zijn er op de UT veel inspanningen geleverd om de differentiatie in het onderwijs verder te verbeteren. De faculteit ET heeft in 2023 extra geïnvesteerd in langer lopende initiatieven die 2022 waren ingezet, waaronder studie gerelateerde workshops voor alle studenten en extra tutoractiviteiten (totaal k€ 223). Verder heeft ET plannen gericht op ondersteunen van internationale ervaringen van studenten in 2023 doorgezet. Zo is een cultural awareness workshop georganiseerd voor alle eerstejaars studenten om de international classroom te stimuleren en de samenwerking tussen nationale en internationale studenten te verbeteren (k€ 68). BMS heeft verschillende activiteiten gericht op versterken internationalisering bij studenten. Bij de faculteit ITC zijn activiteiten gerealiseerd die loopbaanontwikkeling van studenten ondersteund (k€ 4). Er is geïnvesteerd in diverse stage- en loopbaanevenementen. Vanuit de ondersteunende diensten biedt CES blijvend extra ondersteuning aan faculteiten bij verder profileren van internationale curricula en inclusieve omgeving (k€ 50) en bij bewerkstelligen van uitwisselingsprogramma's en internationale partnerschappen (k€ 100). Ook biedt CES carrière bevorderende ondersteuning aan studenten (k€ 210).

Onderwijsfaciliteiten

De faculteit S&T heeft geïnvesteerd in onderwijsfaciliteiten, zoals in (student) projectruimtes en labfaciliteiten (k€ 357). De faculteit S&T heeft ook faciliteiten en ruimtes voor studenten in verschillende gebouwen uitgebreid (k€ 429) en budget besteed aan well being van studenten en medewerkers (k€ 450). Bij de faculteit ET is evenals in 2022 geïnvesteerd in faciliteiten die kleinschalig onderwijs mogelijk maken en interactiviteit stimuleren. Naast de jaarlijkse investeringen in extra docenten (2,5 fte assistent-professor), in leerruimten (ET-Homebase project) en e-learning specialisten, heeft ET in 2023 geïnvesteerd in labfaciliteiten voor studenten (totaal k€ 653). Ook heeft de faculteit ET per 2021 groepscoaches/studieadviseurs aangesteld om community te verstreken gericht op de ambitie dat alle studenten zich onderdeel voelen van ten minste één gemeenschap gevormd door medewerkers en medestudenten. Deze plannen zijn in 2023 voortgezet met kwaliteitsgelden (k€ 123). De faculteit EEMCS heeft evenals ET in labfaciliteiten geïnvesteerd (k€ 640) en verder geïnvesteerd in het gebruik van moderne hulpmiddelen om het leren van studenten te ondersteunen, studenten te helpen bij het ontwerpen van hun eigen leerervaring en de toegankelijkheid van docenten te vergroten. Specifiek is geïnvesteerd in ontwikkeling van micro-lectures (k€ 81) en in onderwijsondersteunende software, software voor roostering, voor cijferassistenten en voor kwaliteitsborging (k€ 237). De faculteit BMS heeft investering in het BMS-lab doorgezet dat technologiegerichte leerfaciliteiten biedt die nieuwe vormen van onderwijs en leren mogelijk maken. Aanvullend is geïnvesteerd in onderwijsfaciliteiten voor studenten (k€ 63). Ook is in online platform geïnvesteerd voor facilitering van medezeggen en zijn onvoorziene kosten gemaakt (totaal k€ 24)]. De faculteit ITC heeft geïnvesteerd in e-learning facilities om gebruik van meer flexibele leer- en toetsvormen te bevorderen (k€ 5). Further enhancing infrastructure for online assessment in on-campus and distance education. CES heeft evenals in 2022 geïnvesteerd in de capaciteit van het roosterteam (k€ 30). De investeringen vanuit CES in onderwijsfaciliteiten hebben wederom plaatsgevonden en zijn uitgebreid (k€ 84): digitale onderwijsinstrumenten om de begeleiding van het leerproces van de studenten te verbeteren, onder meer op gebied van e-learning.

Begeleiding van studenten

Om de begeleiding van studenten te verbeteren, zijn verschillende reeds lopende initiatieven voortgezet. Zo heeft de faculteit EEMCS de in 2021 gestarte aanvullende trainingen voor mentoren (in Academic Skills line) doorgezet en voorstellen van individuele docenten toegekend voor het ontwikkelen en testen van software voor academische vaardigheden. Er is een coördinator academische vaardigheden benoemd bij Electrical Engineering en docenten van Computer Science zijn aanvullend getraind (totaal k€ 142). De faculteit BMS heeft grote investeringen gedaan in projecten voor docentprofessionalisering die ook direct bijdragen aan innovatie van het onderwijs (zie Docentprofessionalisering). Projecten in dit kader dragen ook bij aan de versterken van begeleiding van studenten]. De faculteit S&T geïnvesteerd in extra begeleiding specifiek voor internationale studenten (k€ 72). CES heeft in het kader van het UT programma Talent development de plannen van vorige jaar doorgezet en uitgebreid. Naast het aanstellen van extra studentenpsychologen, zijn preventie-psychologen aangesteld, ADHD consultatie uren ingericht en is een topsport-coördinator aangesteld (k€ 288).  

Intensief en kleinschalig onderwijs

De faculteit EEMCS heeft verder geïnvesteerd in het kleinschalige en intensieve karakter van het onderwijs door evenals in 2022 extra te investeren in programmacoördinatie en gerichte ondersteuning van docenten en daarmee de docenten vrij te spelen van bepaalde taken ten versterking van directe onderwijstaken en daarmee de onderwijsintensiteit. De investeringen in personeel (e-learning specialisten, module ondersteunend personeel en een kick-in coördinator) zijn doorgezet en uitgebreid (k€ 365). Ook de faculteit S&T heeft in personeel geïnvesteerd ter bevordering van de onderwijsintensiteit (k€ 350). De faculteit ET heeft verschillende investeringen gedaan (zie Onderwijsfaciliteiten) die indirect bijdragen aan kleinschalig en intensief onderwijs. Investeringen bij BMS in verschillende projecten die bijdragen aan docentprofessionalisering en innovatie van het onderwijs geldt eveneens dat deze indirect bijdragen aan intensiever en kleinschalig ponderwijs (zie Docentprofessionalisering)].

Docentprofessionalisering

De faculteit EEMCS heeft succesvol geïnvesteerd in verdere professionalisering van docenten. Via een gerichte oproep aan docenten zijn individuele voorstellen gehonoreerd (k€ 100). Ook heeft academische staf cursussen op het gebied van onderwijsexaminering succesvol afgerond en zijn docenten van honours college aanvullend geschoold (totaal k€ 50). De faculteit BMS heeft de Teaching Academy ingericht dat docentprofessionalisering en innovatie van onderwijs ondersteund. Vanuit de Teaching Academy zijn 21 innovatieprojecten uitgezet gericht op nieuwe ontwikkelingen in het onderwijs (k€ 248). Deze projecten variëren van een simulatiespel tot integratie van innovatieve technologieën in de inhoud van onze cursussen. Voor BKO-gediplomeerde docenten is een kader opgesteld voor doorlopende professionele ontwikkeling in het onderwijs (totaal k€ 336). Het gebruik van Educatieve Tools is ondersteund en uitgebreid en docenten zijn getraind in het gebruik ervan]. Ook de faculteit ITC heeft verder geïnvesteerd in docentprofessionalisering (STEP Project) (k€ 4). De faculteit S&T heeft evenals in voorgaande jaren geïnvesteerd in extra learning assistants (k€ 12). In 2023 ondersteunt de faculteit ET evenals in voorgaande jaren het personeel om deel te nemen aan professionaliseringsactiviteiten. Activiteiten waren gericht op versterken van didactische vaardigheden van student assistenten, ter ondersteuning van curriculumvernieuwing en life-long learning. Ook is een training voor curriculumcommissies uitgevoerd (k€ 123).

Reflectie Universiteitsraad besteding en betrokkenheid WSV-budget - mei 2024

In 2023 is de besteding van de WSV-middelen in de 3e fase aangekomen. Aan het eind van de tweede fase is door de centrale en decentrale medezeggenschap gekeken naar het effect van de inzet van de WSV-middelen en is met name gekeken naar de mogelijkheid om het aantal plannen te verminderen om zo de effectiviteit van de overgebleven plannen te verhogen.

In 2023 is met de herijkte inzet aan de slag gegaan, waarbij zowel op centraal als decentraal niveau met enige regelmaat naar resultaten gekeken is. Primair is dit gedaan via de managementrapportages.

Op decentraal niveau is er een zeer directe binding met studenten en wordt via enquêtes, gesprekken in en met Opleidingscommissies zo goed mogelijk ingespeeld op de behoeftes van de verschillende studentenpopulaties. Via overleggen tussen decentrale en centrale medezeggenschap wordt wanneer dit noodzakelijk is terugkoppeling over voortgang gegeven.

De Universiteitsraad heeft in de persoon van haar voorzitter in 2023 een aantal keer overleg gehad met vertegenwoordigers van Faculteitsraden en Dienstraden over onderwerpen van gezamenlijk belang. Tijdens het begrotingsproces is daarbij ook stilgestaan bij de inzet van de WSV-middelen en met name bij het proces, het gesprek tussen bestuur en medezeggenschap.

Enschede, april 2024

Herbert Wormeester
Voorzitter Universiteitsraad Universiteit Twente