Investeren met publieke middelen in private activiteiten

De beleidsregel Investeren met publieke middelen in private activiteiten (hierna: ‘beleidsregel’) is in april 2021 gepubliceerd door het ministerie van OCW, en vervangt Thema 2 uit de notitie Helderheid. Definitiestelling van private activiteiten in de nieuwe beleidsregel betreffen activiteiten die op meer gericht zijn dan de uitvoering van de bekostigde wettelijke taak van de instelling. De beoogde doelstelling van OCW is om met deze nieuwe regelgeving de voorgaande regelgeving te verduidelijken en de transparantie inzake bestedingen van publieke middelen aan private activiteiten door hoger onderwijsinstellingen te verbeteren.

Sinds publicatie van deze nieuwe beleidsregel in 2021 wordt er overleg gevoerd over zowel de toepassing als de interpretatie ervan door accountants, onderwijsinstellingen, het ministerie van OCW en koepelorganisaties.

De UT is een intern onderzoek gestart naar aanleiding van deze beleidsregel aangaande alle activiteiten die plaatsvinden in deze organisatie en deze gecategoriseerd als publiek, privaat of publiek-privaat. Over de publiek-private activiteiten is verantwoording afgelegd voor alle individuele activiteiten waarvan de baten of lasten een bedrag van M€ 0,47 overschrijden.

Het risicobeleid en beheer van de publiek-private activiteiten van de UT richt zich op het identificeren, evalueren en mitigeren van potentiële risico's die gepaard gaan met commerciële en niet-publieke ondernemingen en activiteiten die niet sec voldoen aan het criterium van de bekostigde wettelijke taak. Dit beleid omvat maatregelen om financiële, juridische en reputatierisico's te minimaliseren, evenals de naleving van ethische standaarden en wettelijke vereisten. Door een gestructureerde aanpak van risicobeheer kan de UT haar publiek-private activiteiten efficiënt beheren, de impact van onvoorziene gebeurtenissen beperken en ervoor zorgen dat deze activiteiten bijdragen aan de strategische doelstellingen evenals dat de academische integriteit van de instelling behouden blijft. De UT maakt in beginsel gebruik van integrale kostprijs tarieven welke jaarlijks vastgesteld worden als onderdeel van de kaderstelling van de begroting, waarbij het uitgangspunt is dat deze tarieven kostendekkend zijn. Daarnaast wordt er momenteel gewerkt aan actualisatie van het beleid en richtlijnen binnen de organisatie ten aanzien van de beleidsregel ‘Investeren in publieke middelen met private activiteiten’ naar aanleiding van de verantwoordingsplicht per 2023. De opgedane ervaring in dit verslagjaar zullen tevens in acht genomen worden.

Het identificeren van de betreffende activiteiten is opgezet vanuit een zo breed mogelijk perspectief. Na identificatie van de activiteiten zijn deze middels interne afstemming geverifieerd en uiteindelijk heeft de UT een rondrekening gemaakt vanuit de financiële verantwoording om de volledigheid van de geïdentificeerde activiteiten in dit jaarverslag te waarborgen. Naar aanleiding van deze inventarisatie zijn de volgende publiek-private activiteiten geïdentificeerd als onderhevig aan verantwoording:

• Life Long Learning

• Contractonderzoek

• Sportcentrum

• Doorbelasting energie, verhuur en onderhoud t.b.v. derden

• Nanolab

• Detachering personeel

• Niet-bekostigd onderwijs

• Overig

De activiteiten zijn hieronder separaat toegelicht.

Life Long Learning

De UT biedt naast regulier bekostigd en niet-bekostigd onderwijs tevens ‘Life Long Learning’ onderwijs aan. Dit is een vorm van (permanente) educatie voor beroepsprofessionals en andere geïnteresseerden welke na het volgen van hun reguliere opleiding(en) door willen blijven leren in hun vakgebied. Het is onze missie om een duurzaam en concurrerend programma voor leven lang leren te ontwikkelen en onderhouden. De Life Long Learning activiteiten vinden uitsluitend in de faculteit BMS plaats en zijn ontwikkeld op basis van de vraag van externen. Uitgangspunt is dat hierbij een kosteneffectieve vorm van onderwijs wordt ontwikkeld, dat deze intrinsieke waarde voor de UT hebben en op basis van beschikbare expertise en capaciteit aangeboden worden. De totale omvang van de baten in 2023 bedroeg M€ 1,61, de totaal geïnvesteerde middelen M€ 1,52 en het resultaat M€ 0,09.

Contractonderzoek

Door de UT wordt naast publiek bekostigd onderzoek tevens onderzoek gedaan voor, of in samenwerking met, private partijen. De opbrengsten aangaande publiek-privaat contractonderzoek bedroegen in 2023 M€ 21,71, de omvang van de geïnvesteerde publieke middelen M€ 27,71 en het resultaat - M€ 6,00. Deze onderzoeksactiviteiten liggen in het verlengde van de wettelijk bekostigde onderzoekstaak van de instelling en zijn tevens maatschappelijk gezien van groot belang. Het beleid van de UT is om deze activiteiten tegen kostendekkende of marktconforme tarieven in rekening te brengen. Momenteel worden zowel de tarieven als het risicobeleid aangaande de onderzoeksactiviteiten geëvalueerd.

Het totaal in de jaarrekening verantwoorde onderhanden projecten komt niet overeen met de in deze verantwoording gerapporteerde bedragen, daar het totaal aan onderzoeksprojecten grotendeels bestaat uit publieke activiteiten. De activiteiten aangaande publiek-private onderzoeksactiviteiten zijn in kaart gebracht op basis van de projecten waar het hoge btw-regime van toepassing is. De juridische en organisatorische inbedding in de organisatie geschiedt op dezelfde wijze als het publieke contractonderzoek welke plaatsvindt binnen alle faculteiten van de UT.

Sportcentrum

De multifunctionele sportvoorzieningen van de UT, welke gevestigd zijn op onze campus in Enschede, liggen in het verlengde van de wettelijk bekostigde taak daar zij primair gericht zijn op de studenten die aan het bekostigd onderwijs deelnemen evenals UT-medewerkers en zij tegen een geringe prijs deel kunnen nemen aan deze activiteiten en gebruik kunnen maken van deze voorzieningen. Naast de multifunctionele sportvoorzieningen bevat het sportcentrum tevens een kantine. De meerwaarde van deze faciliteiten ziet met name toe op de aantrekkelijkheid van de campus en de universiteit, evenals het welzijn van zowel studenten als medewerkers. De juridische en organisatorische inbedding van het sportcentrum valt onder de dienst Campus & Facility Management van de UT. De opbrengsten uit alle activiteiten aangaande het sportcentrum bedroegen in 2023 M€ 1,80, de geïnvesteerde publieke middelen M€ 2,21 en het resultaat - M€ 0,41. Het beleid van de UT schrijft voor dat er kostendekkende tarieven worden nagestreefd ten aanzien van deze activiteiten. De gehanteerde tarieven dienen komend jaar verder aangescherpt te worden ten aanzien van de gerealiseerde resultaten van het sportcentrum om kostendekkendheid na te streven.

Doorbelasting energie, verhuur en onderhoud t.b.v. derden

Op de campus van de UT zijn meerdere panden van derden gesitueerd. Het terrein is in deze gevallen eigendom van de UT, maar het vastgoed dat erop gevestigd is niet. Op de campus is echter wel één integraal energienetwerk afgesloten waarvan de UT hoofdcontracthouder bij de energieleveranciers is. De energieconsumptie ten aanzien van derden op campus wordt derhalve ook één-op-één doorbelast. Gezien de beschikbare infrastructuur is dit een onontkomelijke taak van de organisatie waarbij het uitgangspunt is om werkelijke energietarieven door te berekenen aan derden.
Naast doorbelasting van energie vindt er verhuur van vrijstaande ruimtes op de campus plaats. Veelal zijn dit partijen die de functionaliteit van de universiteitscampus ondersteunen zoals spin-offs, studentenverenigingen, campusfaciliteiten etc. Meerwaarde van deze activiteiten ziet toe op de aantrekkelijkheid van de campus voor studenten en onderzoekers.

Deze verhuur betreft overigens geen verhuur van studentenwoningen, daar dit in zijn geheel bij een externe woningcoöperatie is ondergebracht. Verder is er sprake van onderhoud voor derden voor panden gevestigd op de campus van de UT. Het onderhoud aan deze panden is onderhevig aan het onderhoudscontract van de UT en de lasten aangaande dit onderhoud worden één-op-één doorbelast aan derde partijen. Deze activiteiten van doorbelasting energie, verhuur en onderhoud ten behoeve van derden vinden allen plaats binnen de dienst Campus & Facility Management van de UT waar tevens het risicobeheer en beleid op de activiteiten belegd is. De totale omvang van de baten voor deze activiteiten in 2023 bedroeg M€ 5,14, de omvang van de publiek geïnvesteerde middelen M€ 3,52 en het resultaat M€ 1,62.

Nanolab

Het Nanolab van de UT is een essentiële unieke nationale faciliteit op het gebied van baanbrekend onderzoek. In dit lab vindt onderzoek en analyse op nano niveau plaats. De doelstelling van het Nanolab is om bij te dragen aan een duurzame toekomst. Baanbrekend onderzoek op nanoschaal draagt bij aan oplossingen voor actuele maatschappelijke uitdagingen. Onderzoekers bouwen hier aan materialen en componenten die duurzame en onverwachte oplossingen bieden voor veel van deze uitdagingen. Toptalent krijgt hier de mogelijkheid en infrastructuur die hen in staat stelt om te floreren. De activiteiten die plaatsvinden aangaande het Nanolab hebben een duidelijke meerwaarde ten aanzien van de bekostigde wettelijke taak daar dit aantrekkingskracht heeft op onderzoekers en studenten. Deze activiteit vindt zijn inbedding binnen de faculteit EEMCS van de UT.

Naast dat dit laboratorium gebruikt wordt voor gesubsidieerd onderzoek vinden er ook (publiek-)private onderzoeksactiviteiten plaats. Deze vinden enkel plaats voor zover er capaciteit in het laboratorium beschikbaar is waarbij het beleid is dat er kostendekkende en marktconforme tarieven in rekening gebracht worden. Op jaarbasis worden tarieven vastgesteld en gecontroleerd door de accountant. De vereisten vanuit de subsidieverstrekker aangaande het Nanolab is tevens dat er kostendekkendheid nagestreefd wordt en dat er geen winstoogmerk op deze activiteit plaatsvindt. De totale omvang aan baten bedroeg in 2023 M€ 3,31, de totale geïnvesteerde publieke middelen M€ 3,71 en het resultaat op deze activiteit bedroeg - M€ 0,40.

Detachering personeel

Op incidentele basis detacheert de UT personeel aan andere instellingen of organisaties. De baten uit detachering bedroegen in 2023 M€ 4,90, de totaal geïnvesteerde publieke middelen bedroegen M€ 4,85 en het resultaat op deze activiteit bedroeg M€ 0,05. Detachering personeel geschiedt zowel bij de faculteiten als de diensten. Personeel doet hiermee kennis en ervaring op welke ingezet kan worden bij uitvoering van de bekostigde wettelijke taak. De interne richtlijnen voor detachering schrijven voor dat er minimaal een kostendekkend tarief gehanteerd dient te worden.

Niet-bekostigd onderwijs

Naast Life Long Learning activiteiten kent de UT ook andere vormen van niet-bekostigd onderwijs. Hierbij valt te denken aan bijvoorbeeld pre-master opleidingen of het Twente Pathway College. Deze vormen van niet-bekostigd onderwijs liggen in het verlengde van de bekostigde wettelijke taak aangezien zij de toegankelijkheid van het bekostigde onderwijs bevorderen. De juridische en organisatorische inbedding van dit onderwijs geschiedt binnen alle faculteiten van de UT. De totale omvang van de baten bedroeg in 2023 M€ 1,03, de omvang van de publieke geïnvesteerde middelen M€ 0,14 en het resultaat M€ 0,89. Het interne beleid aangaande deze activiteit is dat er minimaal kostendekkende tarieven gehanteerd dienen te worden.

Overig

Naast bovenstaande activiteiten is er nog een scala aan overige activiteiten welke in het verlengde van de bekostigde wettelijke taak liggen. Dit omvat een divers beeld aan activiteiten zoals bijvoorbeeld octrooibeleid, verhuur van parkeerplaatsen aan derden, een technische werkplaats en erfpacht. Van deze activiteiten is het uitgangspunt is dat deze minimaal tegen de kostprijs aangeboden worden en de inbedding in de organisatie plaatsvindt in één of meerdere van de diensten of faculteiten van de UT. De omvang van de baten aangaande overige publiek-private activiteiten bedroeg in 2023 M€ 1,63, de totaal geïnvesteerde publieke middelen M€ 0,73 en het resultaat M€ 0,90.

Universiteit Twente Holding

Universiteit Twente Holding (UTH) is een 100% dochteronderneming van de Universiteit Twente en stelt zichzelf een missie tot het genereren van economische en maatschappelijke impact, en oefent daarmee valorisatie activiteiten uit. Vanuit deze drijfveer levert UTH een positieve bijdrage aan het ontstaan en versterken van een stevig fundament voor de (snellere) groei van innovatieve bedrijven die zijn ontstaan vanuit kennis en technologie die ontwikkeld zijn aan de UT. In 1985 is deze entiteit opgericht uit enkel private middelen. Er vinden dus geen investeringen met publieke middelen plaats in deze entiteit, daar het een afgezonderd privaat eigen vermogen heeft aangezien het een separate juridische entiteit betreft. De totale omvang van de baten van de UTH bedroegen in 2023 M€ 13,18, de totale geïnvesteerde private middelen M€ 12,59 en het resultaat M€ 0,59. De resultaten van UTH komen ten gunste van de private reserves van UTH.

Alle bovengenoemde activiteiten zijn juridisch ingebed in de Universiteit Twente en vallen organisatorisch onder één of meerdere faculteit(en) of dienst(en) zoals beschreven bij elke betreffende activiteit. Uitzondering hierop betreft de Universiteit Twente Holding. Dit betreft juridisch gezien een separate entiteit met een privaat eigen vermogen. Deze activiteit is opgenomen in dit overzicht daar het een 100%-dochteronderneming van de UT betreft.