Een duurzame campus

Veiligheid

De UT heeft een adequaat functionerende BHV-organisatie. Er zijn 15 basistrainingen BHV gegeven aan medewerkers en 11 herhalingstrainingen aan studenten (besturen van de diverse verenigingen). Voor de medewerkers zijn door het jaar korte trainingen verzorgd. Nieuw is dat het gebouw de Gallery nu een volledig inzetbaar team heeft. Sportveiligheid was een belangrijk aandachtspunt. Naast extra BHV- en EHBO opleidingen voor medewerkers en studentensportverenigingen is de samenwerking met de Sportkantine verbeterd. Dit vergroot de veiligheid tijdens competities en evenementen.

De opzet van de crisisoefeningen is aangepast ten opzicht van vorige jaren. Instituut Clingendael heeft in 2024 het Risico- en Dreigingsbeeld Hoger Onderwijs 2024 gepubliceerd. In dit dreigingsbeeld wordt een aantal realistische dreigingscenario’s beschreven. Eén van deze scenario’s is aangepast op onze eigen situatie. In de crisisoefeningen is dit scenario gebruikt om te bepalen welke acties op middellange en lang termijn kunnen worden genomen.

Op het gebied van veiligheid is extra aandacht besteed aan bewustwording. Het alarmnummer van de Beveiliging is breed onder de aandacht gebracht, zodat studenten en medewerkers beter weten waar ze terecht kunnen bij incidenten. In 2024 zijn in totaal 17 ongevalsmeldingen binnengekomen: 1 milieu incident, 6 meldingen van een gevaarlijke situatie, 2 bijna-ongevallen, 1 prikongeval, 5 arbeidsongevallen, 1 overige ongeval en 1 verkeersongeval (in 2023: 25). Waar nodig leidden deze ongevalsmeldingen tot aanvullende beheersmaatregelen.

Omdat nog niet voor al het UT onderzoek een proefdiervrij alternatief is, blijven de komende jaren dierproeven onmisbaar om de ingewikkelde processen in complexe ziektebeelden te onderzoeken. De UT kent een proefdierfaciliteit die is ingericht voor de huisvesting van kleine knaagdieren. De aantallen zijn jaarlijks pas halverwege het kalenderjaar beschikbaar. Daarom rapporteren we hier, in lijn met vorig jaar, het aantal in 2023. Dat jaar zijn 416 muizen en 84 ratten ingezet voor fundamenteel onderzoek naar kanker, maag-, darm- en leverziekten en aandoeningen aan het zenuwstelsel.

Milieu

Het duurzaamheidsbeleid voor ecologische aspecten is opgebouwd uit 10 thema’s. De doelen richten zich op het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen, het minimaliseren van vervuiling, het toewerken naar een circulaire campus en het versterken van de biodiversiteit. In 2030 wil de UT een CO₂ neutrale campus zijn. De CO₂ data komen, net als de gegevens in de visualisaties van de milieuprestaties, uit de administraties van onze dienst Campus & Facility Management. 

De uitstoot van CO₂ is onderverdeeld in directe en indirecte uitstoot door de UT (scope 1 en 2) en uitstoot die niet bij de UT plaatsvindt maar wordt veroorzaakt door activiteiten in onze keten (scope 3). Voor meer informatie inzake duurzaamheid zie het SEE Annual Report.

Scope 1 en 2: Sinds 2022 maakt de UT volledig gebruik van groene stroom en worden bijna alle gebouwen verwarmd via het warmtenet. Het uitfaseren van het gasverbruik zorgt voor een forse vermindering van uitstoot van broeikasgassen. In 2022 zijn de CO₂ emissies van het overgebleven gasverbruik (~ M€ 1 kg CO₂ ) extern gecompenseerd. Daarna hebben we dit niet meer gedaan vanwege moeilijkheden met het meten van de impact.

Scope 3 wordt ieder jaar beter in beeld gebracht o.a. met bijdragen van onze leveranciers van producten en diensten. Na de pandemie zijn medewerkers wel weer zakelijk meer gaan reizen, wat te zien is aan de toename tussen 2021 en 2023. De grafiek toont in vergelijking tussen 2023 en 2024 de CO₂ impact van de in 2024 afgekondigde financiële maatregel ‘stop op internationale reizen vanuit de eerste geldstroom’. Een nieuwe enquête onder werknemers in het kader van de rapportageverplichting werkgebonden personenmobiliteit toont een toename in emissies van woonwerkverkeer.

Nog niet alle leveranciers kunnen hun CO₂ footprint gegevens aanleveren. We werken eraan dit te verbeteren. De toename in de uitstoot betekent dus niet automatisch dat we meer uitstoten, maar  kan komen omdat eerder ondergerapporteerd werd. Op deze manier kan de UT ook in contracten meer sturen op duurzaamheidseisen die ze van leveranciers verwachten.

Het SLT-Biolab in Carré en het NBP Microscopy Lab in Zuidhorst hebben het brons-niveau behaald van de Laboratory Efficiency Assessment Framework (LEAF) certificering waarmee onder andere energieverbruik en afvalscheiding en vermindering zijn gerealiseerd.

In de kantine van de Waaier is een proef geweest met het visualiseren van de CO₂ emissies in relatie tot bepaalde producten. Een survey wees uit dat deze informatie de keuze voor desbetreffende producten beïnvloedde. Hiernaast de visualisatie van de emissie van een broodje omelet. 

Doordat real-time CO₂ emissies zijn toegevoegd aan het dashboard is de impact van ons energieverbruik elk moment inzichtelijk.

Ontwikkelingen op het gebied van biodiversiteit in 2024:

• Er is een Biodiversiteitsraad opgericht waar ecologisch verantwoord beheer en versterking van de biodiversiteit op de campus centraal staat.

• Om de biodiversiteit te bevorderen is het maaibeleid aangepast.

• Tijdens een BioBlitz, een inventarisatie van alle soorten op de campus, zijn 1.023 unieke soorten waargenomen.

• Ter ere van wereldbiodiversiteitsdag konden UT-ers een wandeling maken over de campus. Tijdens de wandeling werden quizvragen gesteld.

Campus

2024 was een jaar waarin belangrijke stappen zijn gezet op het gebied van onderhoud en vastgoed, waarbij duurzaamheid en innovatie een belangrijke rol spelen.

Het opgeleverde Koelgebouw zorgt voor een efficiënte en duurzame koelvoorziening op de campus. Met de afronding van Kop Langezijds is een positieve leer- en werkomgeving voor studenten en medewerkers opgeleverd. Op het gebied van renovatie zijn er eveneens grote stappen gezet. Zo is Boerderij Bosch & Stall succesvol gerenoveerd en verduurzaamd, waardoor het historische pand behouden blijft en tegelijkertijd geschikt is voor toekomstig gebruik als studieruimte en horecagelegenheid. Bij renovaties zijn verschillende pilotprojecten met circulaire materialen uitgevoerd.

Beste gebouw van 2024

 

Langezijds is door de Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus uitgeroepen tot beste gebouw van 2024: een erkenning voor duurzaamheid, innovatie en architectonische kwaliteit. Dit draagt bij aan het imago van de universiteit als een voorloper in duurzaam en architectonisch bouwen en verhoogt de aantrekkelijkheid.

Op het gebied van inkoop zijn belangrijke stappen gezet richting een duurzamer en efficiënter inkoopbeleid. Een van de hoogtepunten was de ondertekening van het SROI-convenant, waarmee de universiteit haar sociale impact in de regio versterkt. Dit convenant stimuleert sociaal verantwoord inkopen en draagt bij aan werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ook is er een aanzienlijke daling gerealiseerd in onrechtmatige uitgaven door een verbeterde inkoopcontrole en naleving van regelgeving. Het opzetten van een traineeshipprogramma, waarin vijf trainees deelnamen aan een regionaal samenwerkingsverband, heeft gezorgd voor een nieuwe generatie inkoopprofessionals die de organisatie verder versterken.

Een mijlpaal was de afronding en implementatie van de Europese aanbesteding voor afvalbeheer. Het nieuwe contract is gebaseerd op partnerschap en heeft duurzaamheid als kernwaarde, met als doel een afvalvrije campus in 2030. Het nieuwe evenementenbeleid richt zich op efficiëntere en duurzamere organisatie van bijeenkomsten op de campus.

Zoals een echte campus betaamt stimuleren we een actieve campusgemeenschap. Steeds meer studenten en medewerkers maken gebruik van de groepslessen en cursussen op gebied van sport en cultuur. Naast de Batavierenrace, een van de hoogtepunten van het jaar, vonden verschillende andere sporttoernooien plaats. Cultuurliefhebbers kwamen aan hun trekken met diverse dans-, muziek- en theatervoorstellingen. De kwaliteit van sport- en cultuurlessen is verder verbeterd, het binnenzwembad heeft een grondige renovatie ondergaan, de foyer van de Vrijhof heeft een moderne en lichtere uitstraling gekregen, wat de ontmoetingsplek aantrekkelijker heeft gemaakt.

We beogen ruimtes optimaal te gebruiken. Zo wordt Logica overdag gebruikt voor vergaderingen en ’s-avonds voor dansactiviteiten, wat een oplossing biedt voor het lang bestaande tekort aan dansruimtes voor verenigingen. Verder zijn bewoners van Cubicus naar Kop van Langezijds, Capitool en Ravelijn verhuisd, zodat onderwijs en onderzoek ongestoord konden doorgaan ondanks lopende renovaties. Dankzij een verruimde samenwerking met het Zone College kunnen studentensportverenigingen nu ook doordeweeks gebruikmaken van een extra gymzaal, wat knelpunten in capaciteit helpt oplossen.