Van oriëntatie tot arbeidsmarkt

Vraag & aanbod

De arbeidsmarkt vraagt om goed gekwalificeerde, academisch opgeleide technici. De UT biedt bachelor- en masterprogramma's die opleiden tot science diploma's, naast PhD en EngD trajecten. De bijlage Opleidingen (RIO) geeft een overzicht van al onze opleidingen. Het kiezen van een passende studie is een belangrijke maar ook ingewikkelde keuze voor aankomende studenten. Om hen te helpen bieden we verschillende oriëntatiemogelijkheden aan om een goed beeld te geven of en hoe de opleiding aansluit bij hun eigen wensen, behoeften en kwaliteiten. In 2024 hielden we twee open dagen en organiseerden we Taster Days waar scholieren konden ervaren hoe het is om aan de UT te studeren. Voor aankomende studenten op afstand werd een online open dag gehouden.

Om beter aan te sluiten op de regionale vraag bieden we opleidingen samen met de VU. Zo hebben de bacheloropleidingen Mechanical Engineering (ME; vanaf 2019) en Creative Technology (CreaTe; vanaf 2023) een nevenvestiging in Amsterdam. De instroom in ME blijft stijgen en na een evaluatie in 2024 is besloten de opleiding voort te zetten. De opleiding CreaTe draait nu het tweede jaar en ontwikkelt zich verder. Bestuurlijk wordt verkend welke VU-opleiding aan de UT zou kunnen beginnen. Met deze initiatieven geven we antwoord op de arbeidsmarktvraag naar technisch hoog opgeleid personeel.

Versterkingsplan microchipsector

Chip technologie is de motor van de toekomst, van quantumcomputing en AI tot zelfrijdende auto's en medische doorbraken. In 2024 heeft de regio Twente het versterkingsplan microchipsector (Beethoven) ingediend. Een consortium van de UT, het ROC van Twente, Saxion, Twente Board en het bedrijfsleven heeft in dit plan uitgewerkt hoe richting 2030 jaarlijks het gevraagde aantal studenten (inclusief Leven Lang Ontwikkelaars) kan worden geleverd voor ASML en de toeleveranciersketen semicon in de regio. De samenwerking tussen onderwijs, onderzoek en industrie is cruciaal om als Nederland voorop te blijven lopen op dit gebied en het opleiden van voldoende personeel is een van de grootste uitdagingen.

Om de kwaliteit van de opleidingen te borgen, vindt bij enkele opleidingen selectie plaats bij toelating, zoals verplichte selectie en studiekeuzecheck-activiteiten bij de bachelor Advanced Technology en de opleidingen Mechanical Engineering en Creative Technology in Enschede én Amsterdam, Technical Computer Science en Biomedische Technologie. Daarnaast geldt voor Psychology een numerus fixus (400 plaatsen) en Technische Geneeskunde (150 plaatsen). Voor Technische Geneeskunde wordt vanaf de instroom 2025-2026 decentrale selectie vervangen door loting. De bacheloropleiding ATLAS heeft door het bijzonder kenmerk kleinschalig en intensief onderwijs een selectieprocedure.

Onze studenten

Studenten stromen in van de middelbare school, het hbo of uit het buitenland. In 2024 is onze instroom, na twee jaar daling, weer iets gestegen. Dit is belangrijk voor zowel de UT als de maatschappij. Het aantal scholieren dat kiest voor een technische opleiding loopt namelijk al jaren terug, terwijl er juist een grote behoefte is aan technisch talent op de Nederlandse arbeidsmarkt. Met het inspireren van scholieren op het gebied van techniek en het vergroten van de naamsbekendheid hoopt de UT meer studenten te trekken en meer studiezoekers te interesseren voor een technische studie. De UT heeft namelijk met haar socio-technisch profiel een troef in handen om minder technisch georiënteerde studenten juist wel voor te bereiden op een baan in technische hoek.

Voor middelbare scholen biedt de UT een breed aanbod aan activiteiten waarin kennis wordt gemaakt met belangrijke maatschappelijke thema’s, wetenschappelijke uitdagingen en (technologische) innovaties. De activiteiten zijn gericht op het ontdekken van interesses en het ontwikkelen van talenten. Met het Pre-U programma bereiden we middelbare scholieren voor om succesvol te studeren in het hoger onderwijs. In 2024 hebben ruim 4.000 leerlingen van 26 regionale VO-scholen deelgenomen aan allerlei vormen van activiteiten. Het programma bestond in 2024 onder andere uit Science Labs, masterclasses, workshops en de PWS-leerweg (Profielwerkstuk). Daarnaast werden evenementen georganiseerd, waaronder de Twentse Wiskunde Estafette, Girls’ Day en verschillende Science-on-Tour-activiteiten.

• *Aan de UT kunnen studenten zich met een andere genderidentiteit registreren. Dit aantal is lager dan 1% en daarom in deze grafiek 0.

Ondanks de internationaliseringsdiscussie in de nationale politiek steeg het aandeel internationale studenten in de totale instroom licht. Ten opzichte van vorig jaar steeg het aandeel in de bachelor (met 2,6%) en daalde het aandeel in de master (met 1,3%). In onze totale studentenpopulatie is het percentage internationaal van 34,73% naar 35,49% gestegen. De instroom van internationale studenten ligt onder een vergrootglas. De UT pleit voor het op peil houden van de internationale instroom, omdat de arbeidsmarkt een grote vraag heeft naar technisch geschoold personeel die niet op te vangen valt met alleen Nederlands talent. Bovendien geloven we dat diversiteit bijdraagt aan een kwalitatief betere leer- en werkomgeving.

• *NLS (voorheen HS)

Hoewel de vraag naar technisch opgeleide studenten groter is dan de instroom van Nederlandse studenten hebben Nederlandse universiteiten op verzoek van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap moeten instemmen met het afbouwen van de foundation-programma’s. Er is afgesproken geen nieuwe contractuele verplichtingen aan te gaan. De UT heeft nog een overeenkomst met Navitas tot augustus 2026.

Onze opleidingen

Een kernelement van onze visie is dat we onze studenten opleiden tot wereldburgers met een ondernemende, open en inclusieve mindset. Studenten krijgen hiervoor ruimte om zich te verdiepen in disciplines en vaardigheden of kunnen ervoor kiezen om zich juist te verbreden.

Om studenten op te leiden voor een internationale werkomgeving bieden we ruimte om vakken te volgen of stage te lopen in het buitenland. Hoeveel studenten dat deden is te zien in de staafdiagram ‘Uitgaande credit-mobiliteit’. Met ons internationale netwerk bieden we een breed palet van leerervaringen. De staafdiagram ‘Inkomende credit-mobiliteit’ geeft de studenten die van onze partners voor een korte periode naar de UT kwamen.

Om zoveel mogelijk UT studenten een kans te geven zo’n internationale ervaring op te doen, zijn er beurzen beschikbaar uit het Erasmusprogramma en beurzen van het NL Scholarship programma (NLS, voorheen Holland Scholarship, financieel 33% UT, 67% OCW). Verder zijn er beurzen uit ons eigen Twente Mobility Fund (TMF) en UT Student Ambassador Scholarship (SAS) programma.

Met Challenge Based Learning (CBL) slaan we een brug tussen wetenschap en maatschappij. Studenten werken in dit concept aan vraagstukken uit de maatschappij, bijvoorbeeld via de het prijswinnende Trans Disciplinary Master Insert programma of ChallengeLab Twente. ChallengeLab Twente biedt mogelijkheden voor UT studenten om met studenten van Saxion, ArtEZ en het ROC van Twente, docenten, onderzoekers én vertegenwoordigers van gemeenten Hengelo en Enschede te werken aan vraagstukken uit de samenleving. In 2024 stond de vraag centraal hoe de transitie naar duurzaam energiegebruik in regio Twente kan worden gemaakt.

Ook via ondernemerschap kan het geleerde in praktijk worden gebracht. Het is belangrijk in het profiel van onze instelling. Enkele voorbeelden uit de studentengemeenschap:

• In 2024 ontwikkelden 4.089 UT en Saxion studenten ondernemerschapsvaardigheden door deelname aan START workshops, UT Challenges en andere sessies van Novel-T. Via Novel-T hebben meer dan 145 studententeams een business case laten valideren.

• Het SMART programma van Novel-T verbindt studenten van UT en Saxion met het MKB. Studenten gaan met vraagstukken uit het MKB aan de slag in de vorm van stages, afstudeeropdrachten, challenges en studieprojecten. In 2024 zijn 129 MKB’ers geholpen met de inzet van 689 studenten.

• In 2024 is 4TU een Ideation Labs programma gestart. Studenten werken samen met wetenschappers aan het vermarkten van innovatieve ideeën. Instellingen vergroten hun innovatievermogen terwijl wetenschappers significante maatschappelijke en economische impact realiseren zonder dat zij veel ondernemerservaring hoeven te hebben of veel tijd te investeren.

• In 2024 is een aantal UT start-ups overgenomen, zoals SciSports. Deze studenten start-up, ooit bekroond als innovatiefste voetbal-start-up, is overgenomen door de Vanad Group. Athom het bedrijf achter het smarthome-platform Homey werd overgenomen door LG Electronics.

Studieverloop

Begeleiding van studenten begint ruim voor ze in de collegebanken zitten. De introductieweek Kick-In vormt een belangrijke mogelijkheid voor nieuwe studenten om kennis te maken met alles in en rond hun studie aan de UT. Eerstejaars studenten worden geïntroduceerd in de academische en sociale wereld van de UT en de steden Enschede en Hengelo. Ze leren hun nieuwe studiegenoten kennen, komen meer te weten over de mogelijkheden om actief te zijn in het studentenleven en krijgen praktische tips en mogelijkheden die hen helpen zich snel thuis te voelen in Twente.

Na de start van de opleiding blijft het essentieel dat studenten op de juiste plek zitten om hun volledig potentieel te ontwikkelen. Het bindend studieadvies (BSA) voorkomt dat studenten onnodig lang een opleiding volgen die niet-passend is. Mocht de universiteit niet de juiste plek zijn dan helpen de goede contacten met hogescholen in de regio om studenten snel te begeleiden naar de best passende plek.  Hier tonen we de ontwikkelingen BSA, uitval, switch, bachelorrendement en diploma’s.

Uit een recent onderzoek uitgevoerd door Employability International Students onder internationale UT studenten blijkt dat 79% van de respondenten na hun studie in Nederland wil blijven. In 2024 is met Kennispunt Twente een lokaal stay rate-dashboard ontwikkeld. Dit dashboard, op basis van CBS microdata, biedt inzicht in het aantal (inter)nationale studenten dat na hun afstuderen in Twente of andere regio’s van Nederland verblijft. Landelijke cijfers geven aan dat ongeveer 40% van de internationale studenten in Nederland blijft, Twente loopt hier nog iets op achter. Om de groeiende talentopgave in Nederland en in Twente aan te pakken, is het cruciaal om internationaal talent te behouden. We werken samen met onder andere het hbo en omliggende gemeenten om de stay rate omhoog te krijgen en student én bedrijfsleven dichter bij elkaar te brengen.

Samen met huidige studenten, medewerkers en oud-medewerkers vormen onze ruim 63.000 alumni een wereldwijde gemeenschap van ruim 81.000 ‘Twentenaren’ die met hun kennis en ervaring bijdragen aan een betere samenleving.

Bron: UT Alumni Office

Het Universiteitsfonds Twente (UFonds) en het UT Ambassadeursnetwerk ondersteunen onze gemeenschap met friendraising & fundraising. Ruim 23.000 studenten en community-members bezochten circa 45 evenementen die financieel werden ondersteund door het UFonds. Het is op die manier een aanjager van de UT-Community for Life. Meer dan 1.200 alumni, relaties, medewerkers en studenten doneerden ruim k€ 300 aan onderzoek, beurzen, prijzen en studentenactiviteiten. Een bijzondere donateur is het echtpaar dat jaarlijks k€ 100 schenkt aan onderzoek van neurologen Michel van Putten en Jeannette Hofmeijer naar het voorkomen en herstellen van hersenschade bij zuurstoftekort.

In de 4TU.Alumni community (voorheen 4TU Dutch Engineers Alumni Networks) zoeken alumni van TU Delft, TU Eindhoven, Wageningen Research Universiteit en de UT elkaar op om kennis en ervaringen uit te wisselen en elkaars bedrijven te bezoeken. 4TU.Alumni Chapters zijn te vinden in onder meer Kopenhagen, Genève, Madrid, Melbourne, Sydney, New York, San Francisco en Tokyo.

Het Young Alumni Network ondersteunt jonge alumni bij hun introductie tot de arbeidsmarkt door peer-to-peer mentoring tijdens de eerste jaren van hun carrière. Gemiddeld 2.000 alumni bezoeken jaarlijks een evenement dat door het alumnibureau, de alumniverenigingen of de alumnikringen worden georganiseerd. Dit kan variëren van een reünie of lezing tot een bedrijfsbezoek of een workshop.

Studentontwikkeling en -welzijn

Studenten hebben de mogelijkheid om zich breder te ontwikkelen door actief te zijn in een bestuur van een sport-, cultuur- of studievereniging, een studententeam of in de medezeggenschap. In 2024 behaalde het Solar Team Twente met haar zonneauto een tweede plaats in Zuid-Afrika in de Sasol Solar Challenge 2024. We zien dat ontwikkelingen zoals de langstudeerboete meer druk leggen op studenten om nominaal te studeren. Hierdoor zien we een afnemende interesse in extra curriculaire leerervaringen. Een slechte ontwikkeling: ruimte voor talentontwikkeling zowel binnen als buiten het curriculum draagt namelijk bij aan de ontplooiing van studenten.

Bij de UT draait het om het bieden van een open, veilige en inclusieve omgeving welke studenten in staat stelt te floreren in hun academische en persoonlijke ontwikkeling. Een centrale en facultaire ondersteuningsorganisatie werkt als een vangnet voor vragen van studenten op gebied van studievoortgang en welzijn. Enkele resultaten van het student well-being programma (SWIP) in 2024:

• Prevention: evenement ‘Brilliant Failures: Fail & Flourish’.

• Sense of belonging: cursus ‘Look after your Friend’.

• Learning: focusgroepen ten behoeve van verminderen prestatiedruk en stress.

• Support: course finder extra-curriculair cursusaanbod op één plek.

Studentenwelzijn en -weerbaarheid

Huidige studenten zijn opgegroeid in een welvarende tijd, in een tijd waarin vooral werd gestimuleerd jezelf te ontwikkelen, je hart te volgen. Een deel van hen komt in de studietijd voor het eerst in aanraking met echte uitdagingen. Hetzij op studiegebied, hetzij op persoonlijk vlak, hetzij in het perspectief van de grote maatschappelijke vraagstukken die de afgelopen jaren zeer prominent zijn geworden. Dit heeft effect op hun welzijn. De UT biedt steun via studieadviseurs en studentpsychologen, wat zorgt voor een grote druk op deze ondersteuning. Als universiteit kunnen we de reguliere (mentale) gezondheidszorg, waar achterstanden zijn, echter niet overnemen.

Studenten in overmachtssituaties, die bestuurswerk doen of op topniveau sporten kunnen een beroep doen op financiële ondersteuning. Dit gebeurt via de regeling Financiële Ondersteuning Bijzondere Omstandigheden Studenten (FOBOS).

Studenten die een asielaanvraag hebben gedaan en daarmee een ‘wachtdocument’ hebben ontvangen, of kunnen aantonen dat ze in een procedure zitten, ontvingen korting op het collegegeld tot het wettelijke tarief in 2024. Oekraïense studenten die vóór 2024 begonnen, komen in aanmerking voor het gereduceerde tarief voor hun studieduur plus 1 jaar. Dit verlaagde tarief ‘Tijdelijke Bescherming Oekraïne’ is per september 2024 gestopt.

Bron: Unit 4, budget: Studentenondersteuningsfonds

• *De activismebeurzen worden altijd achteraf per kalenderjaar uitbetaald. De beurzen voor bestuurswerk in kalenderjaar 2024 kunnen pas in kalenderjaar 2025 worden aangevraagd. In 2023 waren er 1.050 beurzen met een totaalbedrag van k€ 806,5 (uitbetaald in 2024).

Bron: Unit 4, budget: Studentenondersteuningsfonds